مدت‌هاست که فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی بخش جدایی ناپذیری از زندگی انسان‌ها شده‌اند. در گوشه و کنار این دنیای بزرگ هر کس برای ارتباط با دیگری خاصه کشور‌ها و قاره‌های دیگر اپلیکیشنی در گوشی هوشمند خود نصب نموده و در حال استفاده از دستاوردهای مدرن است. بشر تا قبل از ورود شبکه‌های اجتماعی فقط از اینترنت جهت وب‌گردی و تحقیق و جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات استفاده می‌نمود اما با ورود فضای مجازی به زندگی، همه چیز رنگ دیگری به خود گرفت. این شبکه‌ها آنقدر جذابیت و‌گیرایی داشتند که از همان بدو ورود‌شان به جای کاربران معمولی، برای تجار و صاحبان کسب و‌کارها بی‌نهایت محبوب شدند.

از آن جایی که تلفن‌های هوشمند تقریبا در دسترس همگان حتی کودکان و نوجوانان قرار گرفته است، امکان دسترسی به شبکه های اجتماعی بسیار بیشتر از قبل شده و همین عوامل موجب شده تا این شبکه‌ها بازخورد میلیاردی داشته باشند. نفوذ فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به بطن زندگی مردم سبب شده تا آن‌ها بستری مناسب جهت رشد و پیشرفت داشته باشند. چقدر خوب است بدانید در کشوری آسیایی مثل ایران دل‌بستگی به این فضا به قدری زیاد است که حتی تحریم‌ها و فیلتر‌ینگ هم نتوانسته‌اند از علاقه‌ی مردم نسبت به این شبکه‌ها بکاهند. شما در این فضا دقیقا مانند یک ماهیگیر هستید که کافیست اندکی ماهیگیری بلد باشید تا بتوانید ماهی خود را شکار کنید. آگاهی از رفتار و ویژگی‌های کاربران و مخاطبین‌تان به شما کمک می‌کند تا در زمینه‌ی کسب و کار خود بسیار موفق عمل کنید و از شبکه‌های اجتماعی مانند یک سکوی پرتاب استفاده کنید.

بازاریابی شبکه‌های اجتماعی چیست؟

این واژه در واقع  از شاخه‌های اصلی دیجیتال مار‌کتینگ می‌باشد.  به معنی نوعی بازاریابی اینترنتی‌ست که با  بهره‌گیری از شبکه های اجتماعی به عنوان ابزاری برای بازاریابی، در فضای وب اشاره دارد.

به شکلی ساده‌تر می‌توان گفت: هرگونه فعالیتی اعم از تجاری یا اقتصادی که به اهداف بازاریابی مربوط شود را بازاریابی شبکه‌های اجتماعی می‌گویند. در این شبکه‌ها شما با مخاطبین خود ارتباط برقرار کرده، برند‌سازی می‌کنید و فروش خود را افزایش می‌دهید. از مهم‌ترین و محبوب‌ترین پلتفرم‌های اجتماعی می توان به فیسبوک، اینستاگرام، توییتر، پینترست، لینکدین، یوتیوپ و اسنپ چت اشاره کرد. از بزرگترین مزیت‌های این نوع بازاریابی این است که شما در مدت زمانی کوتاه می‌توانید به مشتری‌های جدید دست پیدا کنید.

شاید برای شما سوال پیش بیاید که فعالیت تجاری در این فضا به چه عناصری اشاره می‌کند؟ می‌توان گفت فعالیت‌های تجاری در بستر شبکه‌های اجتماعی در زمینه‌ی تولید محتوا صورت می‌گیرد اما راه‌های آسان‎تری هم برای آن وجود دارد مثلا تبلیغات. اگر می‌خواهید بدانید قلب تپنده‌ی شبکه‌های اجتماعی چه چیزی است، فقط می‌توان به اشتراک‌گذاری محتوا به عنوان عامل کلیدی اشاره کرد. محتوای شما باید آنقدر منحصر به فرد و جذاب باشد که باعث اشتراک‌گذاری در پلتفرم‌های دیگر و توسط کاربران دیگر شود.

حقایقی جالب و جذاب از شبکه‌های اجتماعی:

1) محتوای بصری مثل عکس و کلیپ 40% بیش از سایر محتواهای دیگر به اشتراک گذاشته می‌شوند. بنابراین سعی کنید تولید محتوای خود را به صورت بصری برای مخاطبین‌تان ارائه دهید.

2) بیش از 90% از کاربران اینستاگرام سنی کمتر از 35 سال دارند.

3) ماهانه بیش از یک میلیارد نفر در یوتیوب وارد حساب‌های کاربری خود می‌شوند.

4) تقریبا حدود 63% از مخاطبین امروزی انتظار دارند شرکت‌ها و کمپانی‌ها از طریق شبکه‌های اجتماعی خدمات خود را به مشتریان‌شان ارائه دهند.

5) بیش از حدود 60% از مخاطبین اینستاگرام حداقل یک حساب تجاری را پیگیری می‌کنند.

6) بیش از نیمی از مردم تحصیل کرده که دارای تحصیلات آکادمیک هستند در آمریکا و اروپا از لینکدین استفاده می‌کنند.

لیستی که ارائه کردیم فقط بخش بسیار کوچکی از آمار و ارقام مربوط به شبکه‌های اجتماعی‌ست که روز به روز هم در حال رشد و تغییر است. با توجه به این آمار می‌توان نتیجه گرفت که شبکه‌های اجتماعی پتانسیل بسیار بالایی دارند تا به تعاملات تجاری و اقتصادی در بستر وب‌بپردازند. بنابراین شما با انتخاب یک استراتژی مناسب در یک شبکه‌ی اجتماعی پر مخاطب قادر خواهید بود کسب و کار خود را هر چه که هست رونق ببخشید.

امروزه تقریبا اکثر مردم دنیا برای ارتباط با دوستان و اقوام خود، بهره‌مندی از خدمات مورد نیاز و تهیه‌ی مایحتاج زندگی، مرتفع کردن نیاز‌های پژوهشی و آموزشی یا حتی برای پر کردن اوقات فراغت و بیکاری خود از شبکه‌های اجتماعی و یا رسانه‌های گروهی استفاده می‌کنند. شاید بتوان گفت اقبال عمومی این شبکه‌ها در اصل به این دلیل است که همه‌ی این امکانات در تلفن هوشمند افراد جمع شده است. وسیله‌ای که همه‌جا همراه انسان است و لحظه‌ای از او جدا نمی‌شود. همه‌ی این دلایل کافی است تا به اهمیت این گونه بازاریابی پی برده و بی‌تفاوت از کنار آن عبور نکنیم. در ادامه به شکلی بسیار کوتاه و مختصر به معرفی برخی شبکه‌های اجتماعی محبوب و پرطرفدار می‌پردازیم:

1) فیسبوک: از اولین شبکه‌های اجتماعی که در سال 2004 میلادی شروع به کار کرد. مخاطبین این نوع شبکه‌ها بعد از نام‌نویسی برای خود نمایه‌ای به عنوان پروفایل ایجاد کرده و با دوستان و نزدیکان خود ارتباط برقرار می‌کنند و همچنین به تبادل پیام با دوستان خود می‌پردازند. در این بین آن‌ها می‌توانند از تغییرات اعمال شده در پیج دوستان خود نیز مطلع شوند. در این شبکه‌ی اجتماعی امکان به اشتراک‌گذاری پست و عکس و کلیپ برای کاربران فراهم است. همچنین آنها می‌توانند نظرات خود را زیر پست‌ها درج کنند.

2) توئیتر: شبکه‌ی اجتماعی محبوب دیگری که در سال 2006 کار خود را شروع کرد، توئیتر است. شعار آن این بود که: “هم اکنون در حال انجام چه کاری هستید؟” و البته که بسیار مورد استقبال عمومی قرار گرفت و موفق هم بود. بعد‌ها شعار خود را به این جمله تغییر داد: “چه چیزی در حال رخ دادن است؟” شما در این پلتفرم تنها مجاز هستید تا 280 کاراکتر تایپ کنید. شما می‌توانید در توییتر علاوه بر ارسال متن و نوشته فیلم و عکس و صدا هم ارسال کنید.

3) لینکد‌ین: لینکد‌ین یک شبکه‌ی اجتماعی حرفه‌ای است که بر اساس روابط تجاری شکل گرفته است. هدف آن بهبود کسب و کارهای گوناگون و آشنایی مخاطبان با این گونه مشاغل است. کاربران و مخاطبین حاضر در این پلتفرم می‌توانند از این راه با افراد دیگری گه در حوزه‌ی کاری مشابه آنها فعالیت می‌کنند آشنا شده و با آنها ارتباط بگیرند. بهتر است بدانید از این سیستم برای یافتن شغل و یا استخدام افراد هم می‌توانید استفاده نمایید.

مزایای بازاریابی از طریق شبکه های اجتماعی:

1) افزایش آگاهی مخاطب از برند شما: همان طور که می‌دانید شما با استفاده از شبکه‌های اجتماعی می‌توانید به نیمی از جهان دسترسی پیدا کنید و به راحتی مشتریانی از اقصی نقاط جهان بیابید. حتما کسانی در این فضا هستند که  محصولات و حیطه‌ی فعالیت شما برایشان جالب و اسرار‌آمیز است.

2) مشتریان وفادار: بر اساس گزارشی معتبر که از دانشگاه تکنولوژی تگزاس به دست آمده می‌توان گفت: برند‌های فعال و پویا در سوشال مدیا مشتریان وفاداری هم برای خود دارند. بهترین راه اعتماد سازی، استفاده از شبکه‌های اجتماعی است. در این فضا با استفاده از آموزش می‌توانید معتمد مشتریان خود باشید و آن‌ها را نسبت به برند و محصولات‌تان وفادار کنید.

3) ماندگار در ذهن: مطالعات نشان می‌دهد اکثر کاربران حداقل یک بار در طول روز وارد فضای مجازی شده و به حساب‌های خود سرکشی می‌کنند. گذشته از این، افراد خیلی زیادی هم هستند که روزی چندین بار این کار را انجام می‌دهند. از آن جایی که تلگرام در ایران فیلتر شده است، میل و اشتیاق به سمت اینستاگرام بسیار بیشتر از قبل شده و ورود افراد به این شبکه در طول شبانه‌روز بسیار زیاد شده است. بنابراین فرصت بسیار خوبی است که مخاطب در طول روز چندین بار پیج شما را ببیند، پست و استوری‌های‌تان را چک کند و شما را در گوشه‌ی ذهن خویش ثبت نماید.

4) ترافیک وب‌سایت: اگر محتوای عالی در پیج یا سایت خود به اشتراک بگذارید مشتری رغبت بسیار زیادی دارد تا به سمت شما آمده و آن مطلب را مطالعه کند. بنابراین ترافیک سایت شما بیشتر و بیشتر می‌شود و همین امر موجب جذب و کشش مخاطبین جدید به سمت شما خواهد شد.

5) رونق فروش: این که چه محصولی می‌فروشید اصلا مهم نیست. شبکه‌های اجتماعی می‌توانند شما را در فروش محصولات‌تان یاری نمایند. در واقع آن‌ها بخشی از قیف فروش هستند که قادرند یک بازدید‌کننده را به یک مشتری تبدیل نمایند. اگر شما یک متخصص فروش باشید خیلی خوب می‌دانید که فروش از طریق شبکه‌های اجتماعی برای شما یک ابزار حیاتی به شمار می‌رود.

6) کم شدن هزینه‌های تبلیغات و بازاریابی: طبق تحقیقاتی معتبر،84 درصد از کاربران با صرف وقتی حدود 6 ساعت در هفته می توانند ترافیک بالایی تولید کنند. 6 ساعت کار برای اینستاگرام که به عنوان ابزاری قوی و تاثیرگذار تلقی می‌شود اصلا وقت زیادی نیست. اگر شما بتوانید فقط روزی یک ساعت وقت خود را صرف محتوای با کیفیت برای وب‌سایت یا پیج‌تان کنید به زودی نتیجه و ثمره‌ی آن را خواهید دید.

7) شناخت کامل مشتری: شبکه‌های اجتماعی فرصت بی‌نظیری برای فروشندگان فراهم آورده تا بتوانند ذائقه و علاقه مشتریان خود را محک بزنند. شما از این طریق می‌توانید با آن‌ها ارتباط برقرار کرده و بفهمید در مورد کسب و کار شما چه فکری می‌کنند حتی می‌توانید محتوای خود را دسته‌بندی نموده تا از این طریق دستگیر‌تان شود که مخاطب به کدام مطلب شما بیشتر علاقه‌مند است و به این طریق بیشتر در همان حوزه محتوا تولید کنید.

8) ارتباط مستقیم با مشتری: شبکه‌های اجتماعی دقیقا مثل ایمیل یا تلفن راه‌هایی برای ایجاد ارتباط با مخاطب هستند. هر تعاملی که با کاربران خود داشته باشید نشان‌گر سطح خدمات شما به مردم است و روابط کاری‌تان را با مشتریان غنی می سازد. فراموش نکنید که برقراری ارتباط مستقیم با مشتریان‌تان برای آن‌ها خوشایند است چون باعث می‌شود فکر کنند که به آن‌ها اهمیت داده می‌شود.

سیاست‌هایی در رابطه با بازاریابی شبکه‌های اجتماعی

تعیین محتوا: شما بهتر از هر کس دیگری می‌دانید که محتوا، عنصر اصلی و اساسی در بازاریابی شبکه‌های اجتماعی است. اگر محتوای شما با بازار هدف یکی نبوده و هم‌خوانی نداشته باشد، به سختی می‌توانید موفق شوید. قبل از هر چیز باید نوع محتوایی را که می‌خواهید پست کنید بررسی نمایید. در ادامه، بسیار کوتاه و خلاصه به انواع و اقسام محتوا در شبکه‌های اجتماعی اشاره کرده ایم تا شما بهتر بتوانید تصمیم بگیرید.

1)محتوایی در ارتباط با محصولات شما: متداول‌ترین راه‌کار جلب مخاطب در سوشال مدیا از طریق محصو‌لاتی است که شما تولید کننده‌ی آن هستید. با این کار نظر مخاطب را جلب نموده و او را به خرید از خود تشویق و ترغیب می‌نمایید. برای نیل به این هدف باید از عکس و کلیپ برای نمایش دادن محصولات خود استفاده نمایید.

2)محتوای فرهنگی: گاهی اوقات کالایی که برای فروش انتخاب کرده‌اید نه خاص و منحصر به فرد است و نه مخاطب را به شور و هیجان وادار می‌کند. برند شما هم محبوب و مشهور نیست. در این صورت نباید به فضای مجازی فقط به هدف درآمد‌زایی نگاه کرد بلکه می‌توانید برند خود را ایجاد کرده و در راستای گسترش آن به فعالیت بپردازید. چگونه ؟ به راحتی می‌توانید یک کالای خاص را انتخاب کرده، آن را تبلیغ نموده و در همان زمینه به فرهنگ‌سازی بپردازید و سپس فید‌بک بگیرید.

3)ایجاد محتوا توسط کاربران: اگر برند شما از کیفیت خوبی برخوردار بوده و به اندازه‌ی کافی مشتری داشته باشد، نیمی از راه را رفته‌اید و مشکل خاصی نخواهید داشت. در این موارد می‌توانید از خریداران محصولات خود بخواهید تا با کالاهایی که از شما خریداری کرده‌اند عکس گرفته و برای شما ارسال کنند.

4) محتوای آموزش محور: اگر می‌خواهید بالاترین تاثیر را بر روی مخاطبین خود بگذارید، از مطالب آموزشی استفاده کنید. حقیقت این است که بشر همیشه به دنبال کشف علوم جدید است و تلاش می‌کند تا  علم و دانش خود را در زمینه‌های مختلف ارتقاء بدهد. شما می‌توانید هم‌زمان با اشتراک‌گذاری مطالب آموزشی، نحوه‌ی کار با محصولات‌تان را هم به مخاطب آموزش دهید و در واقع یک تیر دو نشان بزنید.

محتوای ترکیبی: در مجموع می‌توانید محتواهای بالا را با هم ترکیب کرده و از آن معجونی شفا‌بخش و کاربر پسند به دست آورید. در این صورت در کمال ناباوری خواهید دید خیلی راحت افراد بسیار زیادی دنبال‌تان کرده و شما هم می‌توانید محصولات خود را تبلیغ کنید.

کلام آخر این که: استفاده از رسانه‌های اجتماعی روز به روز در حال افزایش است؛ بنابراین شما هم باید در این راستا همتی به خرج داده و شبکه‌ی اجتماعی خود را قوی‌تر از قبل کنید. از طرفی اگر هنوز هیچ حساب کاربری ندارید هر چه زودتر دست به کار شده و حسابی برای خود ایجاد کنید تا بتوانید از این طریق با افراد بیشتری در ارتباط باشید.