حتماً همه‌ی شما دوستان با اصطلاح بازاریابی و معنا و مفهوم آن آشنایی دارید اما شاید انواع مختلف آن را نمی‌شناسید و دانسته‌های شما تنها به همان تعریف همیشگی و معمول بازاریابی محدود می‌شود. تعریفی که بازاریابی را تنها تبلیغ و چانه‌زنی برای متقاعد کردن مشتری به خرید می‎داند.

باید به شما بگوییم که بازاریابی مفهوم بسیار گسترده‌تری از این‌ها دارد و انواع مختلفی را نیز داراست. شیوه‌های بازاریابی از گذشته تاکنون با توجه به‌ضرورت و نیاز جامعه تغییر کرده است و امروزه هر روش بازاریابی برای فروش هر محصولی مناسب نیست. تولیدکنندگان و فروشندگان امروزی برای این‌که در معرفی و فروش یک محصول بتوانند موفق عمل کنند، می‌بایست از روش بازاریابی مناسب خودش استفاده کنند. روشی که شاید در سال‌های گذشته کارایی نداشته یا اصلاً وجود نداشته است اما در سال‌های اخیر بر حسب نوع محصول ابداع و ایجاد شده است.

یکی از انواع مدرن و جدید بازاریابی، بازاریابی اجازه‌ای است که قدمت چندان طولانی ندارد و ما در این مقاله قصد داریم شما را با مفهوم آن آشنا کنیم. پس همراه ما باشید.

در ابتدا به ارائه‌ی تعریفی ساده از بازاریابی می‌پردازیم تا ذهن شما آماده‌تر شود:

تعریف بازاریابی (Marketing)

از بازاریابی در طول تاریخ تعاریف متنوع و زیادی ارائه شده است اما به زبان ساده بازاریابی، یک استراتژی است که یک شرکت برای برقراری ارتباط مؤثر با مشتری از آن استفاده می‌کند.

در واقع به هرگونه فعالیت و روش و فرایندی که منجر به برقراری ارتباط با مشتری، افزایش آگاهی او از طریق ارائه‌ی پیام‌ها و پیشنهادها ارزشمند به او و ایجاد تمایل و علاقه به خرید در مشتری می‌شود، بازاریابی می‌گویند.

فروشندگان برای بازاریابی محصول و خدمات خود، گاهی از روش‌های خلاقانه و گاهی هم از روش‌های قبلاً استفاده شده و امتحان پس داده استفاده می‌نمایند تا از رقبای خود پیشی گرفته و توجه مشتری را به‌سوی اجناس خود جلب کنند.

هدف از بازاریابی، فروش محصول و کالا، کسب سود بیشتر برای فروشندگان، رفع نیاز مشتری و کسب رضایت اوست.

اهمیت بازاریابی به‌اندازه‌ای زیاد است که یکی از مهم‌ترین کارها و اقدامات هر کسب‌وکاری محسوب می‌شود. تلاش برای بازاریابی درست و مؤثر یک محصول، موجب رونق یک کسب‌وکار می‌گردد و عدم استفاده از روش‌های مؤثر بازاریابی به شکست و نابودی یک کسب‌وکار منتهی می‌شود.

حال که با تعریف بازاریابی و اهمیت آن برای فروش کالا، محصول و خدمات آشنا شدید، به سراغ یکی از مدرن‌ترین روش‌های بازاریابی به نام بازاریابی اجازه‌ای می‌رویم.

بازاریابی اجازه‌ای

بازاریابی اجازه‌ای یا Permission Marketing  یکی از شیوه‌های بازاریابی مدرن است که در زبان فارسی به آن بازاریابی اذنی نیز می‌گویند. این اصطلاح برای اولین‌بار در سال 1999 توسط آقای ست گودین(Seth Godin) نویسنده و کارآفرین آمریکایی مطرح شد.

حال به سراغ تعریف آن می‌رویم:

بازاریابی اجازه‌ای یکی از روش‌ها و تکنیک‌های مدرن بازاریابی برای معرفی و تبلیغ یک محصول یا کالاست که از طریق دریافت اجازه یا کسب رضایت مشتری این کار را انجام می‌دهد.

اگر بخواهیم تعریف را ساده‌تر کنیم یعنی در بازاریابی اجازه‌ای برای معرفی و تبلیغ کردن یک محصول به اجازه‌ی مشتری نیاز داریم. اگر مشتری اجازه بدهد ما محصول مورد نظر را به او معرفی می‌کنیم و در فواصل زمانی مختلف برای او تبلیغاتمان را ارسال می‌نماییم.

بازاریابی اجازه‌ای بیشتر از طریق اینترنت و به‌صورت آنلاین است. ارسال خبرنامه‌ها یا تبلیغات ایمیلی یکی از معروف‌ترین انواع این نوع بازاریابی است. در این روش، مشتری با تمایل و علاقه‌ی خودش تصمیم می‌گیرد که عضو خبرنامه‌ی ایمیلی یک برند یا فروشگاه خاص باشد و اعلان‌های مختلف مانند تبلیغات دوره‌ای، معرفی محصولات جدید، تخفیف‌ها و … برای او ارسال شود. هر زمان هم بخواهد می‌تواند اشتراکش را غیرفعال کند و از عضویت خارج شود. در واقع در این روش بازاریابی برای مشتری حق انتخاب قائل می‌شوند که آیا او دوست دارد تبلیغات را دریافت کند یا خیر؟

آقای گودین مفهوم بازاریابی اجازه‌ای را اولین‌بار در کتاب خود با همین نام مطرح کرده و در آن در خصوص تبدیل غریبه‌ها به دوستان و دوستان به مشتری نیز صحبت نموده است. او می‌گوید مصرف‌کنندگان باید بتوانند روش “مورد بازاریابی قرار گرفتن” خود را انتخاب کنند. از این طریق است که می‌توان نیازهای واقعی مشتریان را شناخت و بازاریاب‌ها هم با درک و آگاهی بیشتری می‌توانند کار خود را به انجام برسانند.

ایده‌ی بازاریابی اجازه‌ای از کجا و چه زمانی شکل گرفت؟

همه‌ی ما روزانه با تبلیغات زیادی مواجه می‌شویم و خواسته یا ناخواسته به آن‌ها توجه می‌کنیم. در واقع ما در دنیای امروزی در بین تبلیغات بسیار زیاد از برندهای مختلف محصور شده‌ایم و چاره‌ای هم نداریم.

تبلیغات همه‌جا هستند؛ از بیلبوردهای سطح شهر گرفته تا تابلوهای اعلانات، ایستگاه‌های اتوبوس یا مترو، تبلیغات تلویزیونی و رادیویی، تبلیغات اینترنتی در بین صفحات وب و . … . این نوع از تبلیغات بدون کسب اجازه و رضایت مخاطبین به آنها نمایش داده می‌شوند. البته این نوع تبلیغات و بازاریابی هم مشکلی ندارد و تنها ایراد آن حواس‌پرتی و تمرکززدایی مخاطب است که ممکن است به خشمگین شدن و ناراحتی او منجر شود.

تصور کنید در حال تماشای یک فیلم هیجان‌انگیز هستید که ناگهان در بین یک صحنه‌ی مهم، فیلم قطع شده و آگهی یک محصول به شما نشان داده می‌شود. یا فکر کنید که در حال گشت‌وگذار در وب‌سایت‌های مختلف هستید که ناگهان صفحه‌ی تبلیغات و آگهی‌ها برایتان باز شده و مزاحم کار شما می‌شود.

این‌ها همه نمونه‌هایی از تبلیغات بدون اجازه هستند که همان شیوه‌ی بازاریابی قدیمی و سنتی است و آقای ست گودین آنها را بازاریابی مزاحمت‌آمیز نامیده است.

گودین معتقد است این روش‌های بازاریابی شاید درگذشته سودمند واقع می‌شده اما امروزه در قرن بیست و یکم که عصر ارتباطات است و همه چیز با سرعت پیش می‌رود، روش‌های بازاریابی سنتی و کلاسیک دیگر جوابگو نیست و عرصه‌ی تبلیغات نیز باید وارد مسیر جدیدی شود. به همین دلیل است که او شیوه‌ی بازاریابی اجازه‌ای را مطرح نموده است و در آن این ارزش را برای مشتری قائل شده که آیا دلش می‌خواهد تبلیغات را ببیند یا خیر.

مزایای بازاریابی اجازه‌ای

1_ اولین مزیت آن در معنی خود این اصطلاح نهفته است. کسب اجازه از مخاطب

در این روش مشارکت و عدم مشارکت مخاطب برای دریافت تبلیغ و بازاریابی به تصمیم و انتخاب خودش بستگی دارد بدون این‌که هیچ اجبار و تحمیلی در کار باشد. این یعنی به نظر مخاطب اهمیت‌دادن و به خواست و سلیقه‌ی او احترام گذاشتن.

2_ کاهش هزینه‌های مالی

برخلاف تبلیغات تلویزیونی یا استفاده از بیلبوردهای شهری که تبلیغات پرهزینه و گرانی محسوب می‌شوند، در روش بازاریابی اجازه‌ای هزینه‌ها بسیار کم و در برخی مواقع رایگان است. مانند تبلیغاتی که از طریق شبکه‌های اجتماعی، سیستم خبرنامه‌ای یا ایمیل مارکتینگ به مخاطب ارائه می‌شود.

3_ قابلیت شخصی‌سازی تبلیغ

کسب‌وکارهایی که از این روش تبلیغات و بازاریابی استفاده می‌کنند می‌توانند با کمک‌گرفتن از کمپین‌های تبلیغاتی حرفه‌ای، تبلیغات خود را شخصی‌سازی کنند. یعنی با پیدا کردن بازار هدف دقیق‌تر (سن، جنسیت، موقعیت مکانی و …) مخاطبان هدفمند خود را پیدا کرده و تبلیغات مؤثرتری داشته باشند.

4_ ارتباط طولانی‌مدت با مصرف‌کننده یا مشتری

در این روش بازاریابی ارتباط بین فروشنده و مصرف‌کننده طولانی‌تر است و به کمک شبکه‌های اجتماعی موجود، ارتباط آن‌ها می‌تواند تا مدت‌ها ادامه یابد؛ در صورتی که در تبلیغات تلویزیونی و بیلبوردهای شهری این ارتباط در حد چند ثانیه است و به همان زمانی که بیننده این تبلیغات را تماشا می‌کند محدود می‌شود.

5_افزایش شهرت و محبوبیت

از آنجا که در این روش، بازار هدف و مخاطبین هدفمند خود را پیدا کرده و با آنها تعامل دارید، مشتریان هم نظر با شما و علاقه‌مند به محصولات و خدمات شما، احساس راحتی بیشتری داشته و می‌توانند به گسترش نام تجاری و برندتان نیز کمک کنند.